De grote grondvraag

De Grote Grondvraag: laat controleren of je grond gezond is 

Hoe gezond is jouw grond?

Die vraag wil de openbare afvalstoffenmaatschappij OVAM samen met de Vlaamse gemeenten en steden helpen beantwoorden. De Grote Grondvraag geeft alle grondeigenaars in Vlaanderen de kans om te controleren of hun grond mogelijk vervuild is en eventueel gesaneerd moet worden.  

Vlaanderen heeft een rijk industrieel verleden en dat laat zijn sporen na in de bodem. Daarom moeten tegen 2028 moeten alle Vlaamse risicogronden onderzocht zijn en tegen 2036 moeten alle (historische) verontreinigde gronden minstens in sanering zijn. Zonder gezonde grond kunnen we de kostbare ruimte in Vlaanderen niet optimaal gebruiken. Open ruimte en grondwater moeten niet alleen beschikbaar en betaalbaar zijn, maar ook goed zijn voor onze gezondheid en de economie. Redenen genoeg om te controleren of jouw grond gezond is: op de campagnewebsite vinden inwoners en bedrijven van alle Vlaamse gemeenten informatie over de bodemkwaliteit van hun perceel. En redenen genoeg om deel te nemen aan De Grote Grondvraag. 

Hoe doe je dat? Via de website kunnen alle grondeigenaars in Vlaanderen hun grond controleren. Heel eenvoudig: je vult je adres in en aan de hand van de beschikbare informatie van de Vlaamse steden en gemeenten zie je meteen of de grond een risicogrond is. Als dat het geval is, geeft OVAM stap voor stap aan wat te doen om de grond opnieuw gezond te maken. Ook als jouw grond onterecht opgenomen is als risicogrond, is het belangrijk dit recht te zetten. Hoe je dit moet doen, ontdek je op de website. 

Wie na De Grote Grondvraag eigenaar blijkt te zijn van een risicogrond, hoeft zich geen zorgen te maken. Lang niet elke risicogrond moet noodzakelijk gesaneerd worden. Een oriënterend bodemonderzoek biedt in eerste instantie vooral informatie en zekerheid over de grond, en leidt niet noodzakelijk tot sanering. Is die sanering toch verplicht â€“ dit gebeurde ongeveer in 15 procent van de onderzochte gevallen tot op heden - dan zorgt OVAM voor begeleiding bij alle stappen die je moet zetten om de grond opnieuw gezond te maken. In heel wat gevallen zal OVAM ook de kosten van het onderzoek en de sanering dragen. 

We willen dat grondeigenaars tijdig weten of hun grond een risicogrond is, zodat ze voor de eerste onderzoeksverplichting in 2021 een bodemonderzoek kunnen aanvragen. Een risicogrond is een terrein waarop vervuilende activiteiten worden of werden uitgevoerd, waardoor er een verhoogd risico op verontreiniging is ontstaan. Er is een bodemonderzoek nodig om zekerheid te bieden. Naast de periodieke onderzoeksplicht voor bedrijven in exploitatie is er ook de eenmalige onderzoeksplicht. Afhankelijk van het type activiteit op het terrein, moeten eigenaars tegen 2021, 2023 of 2027 een bodemonderzoek laten uitvoeren. Het doel is om ernstig verontreinigde gronden tijdig op te sporen zodat tegen 2036 de sanering kan worden opgestart. Dat lijkt nog ver weg, maar om die timing te halen moeten we nu starten. 

Ook voor bedrijven 

Ook voor bedrijven zijn er heel wat ondersteuningsmechanismen om een mogelijke sanering haalbaar te maken. Zo zijn er bodemsaneringsfondsen voor onder andere textielbedrijven en tankstations. Maar ook op sectorniveau werkt OVAM samen met verschillende federaties om bedrijven de nodige ondersteuning te bieden.