Meerjarenplan 2026-2031

Ondanks de complexe financiële context houdt het bestuur de ambitie hoog en investeert het volop in projecten die Eeklo sterker, leefbaarder en toekomstgericht maken. 
Het plan werd deze week bezorgd aan de gemeenteraadsleden en wordt definitief ter vaststelling voorgelegd in de zitting van de gemeenteraad en OCMW-raad op maandag 15 december.

Een moeilijke context voor lokale besturen

Lokale besturen in heel Vlaanderen worden geconfronteerd met veranderende omstandigheden. Kosten voor personeel, energie en algemene levensduurte zijn de voorbije jaren sterk gestegen. Ook de pensioenlast drukte zwaar op de stadsfinanciën. Tegelijk investeerde Eeklo de afgelopen jaren fors in eigen infrastructuur, van Cultuurhuis Herbakker en het Stadhuis tot de aanleg van de Markt, De Zuidkaai en belangrijke verbindingsstraten.

Daarnaast hebben beslissingen en besparingsrondes bij hogere overheden een directe impact op de stad. Lokale besturen krijgen steeds meer verantwoordelijkheden — zoals rond werkloosheid, buitenschoolse opvang, klimaatdoelstellingen en politie- en brandweerzones — maar ontvangen tegelijk minder middelen. Wegvallende subsidies en lagere inkomsten uit de personenbelasting zetten bijkomende druk op de begroting.

Eeklo, een kleine centrumstad met stedelijke uitdagingen, krijgt bovendien te maken met demografische en maatschappelijke evoluties zoals vergrijzing, superdiversiteit, meer kleine huishoudens en stijgende kwetsbaarheid. Dit maakt de oefening des te complexer.

Besparen én investeren: de noodzakelijke evenwichtsoefening

Om financieel gezond te blijven en tegelijk ruimte te houden voor investeringen, kiest de stad voor een dubbele strategie: uitgaven verlagen en inkomsten versterken, zonder de ambitie uit het oog te verliezen.

• Heel wat werkingskosten worden met 12% verminderd (2.500.000 euro voor een periode van 6 jaar).
• Daarnaast gaan we op onze personeelskosten een besparing realiseren van vijf miljoen euro over een periode van zes jaar.
  - Dit doen we door continu te optimaliseren en een oefening in personeelsefficiëntie uit te voeren. Niet alle werknemers die met pensioen gaan, zullen worden vervangen. Deze stappen zetten we weloverwogen en met respect voor iedereen.
  - Onze dienst thuiszorg ondergaat uiterlijk tegen eind 2027 enkele gevoelige wijzigingen;
  • De dienstencheque-onderneming (=poetsdienst) wordt geleidelijk afgebouwd tot één derde van de huidige omvang. We zorgen ervoor dat zoveel mogelijk medewerkers natuurlijk kunnen uitstromen of een nieuwe plek krijgen, bijvoorbeeld in onze eigen schoonmaakdienst. Daarnaast bouwen we een buurtgerichte werking uit vanuit het lokaal dienstencentrum, zodat we poetshulp blijven garanderen voor de meest kwetsbare inwoners van Eeklo.  
  • De karweidienst blijft bestaan, maar niet meer vanuit de dienst gezinszorg en wordt opgenomen binnen de buurtgerichte werking vanuit het dienstencentrum, samen met de poetsdienst.
  • Voor de dienst gezinszorg starten we een onderzoek naar overname door het Zorgbedrijf Meetjesland. Zo blijft thuiszorg op Eekloos grondgebied binnen de publieke sector en garanderen we tewerkstelling voor ons personeel in een uiterst professionele setting. De klanten worden mee overgenomen door het Zorgbedrijf.
  • Ook voor de poetsdienst en karweidienst werd als alternatief onderzocht of een overname door het Zorgbedrijf Meetjesland mogelijk en gunstig zou zijn, maar we hebben ervoor gekozen deze afgeslankte dienstverlening in huis te houden zodat we de meest kwetsbare Eeklonaren kunnen blijven ondersteunen.

We beseffen dat deze veranderingen een grote impact hebben op onze medewerkers. De voorbije dagen werden alle personeelsleden, en in het bijzonder de betrokken collega’s uit de dienst thuiszorg, hierover persoonlijk geïnformeerd. In de komende periode begeleiden we deze overgang met maximale zorg en aandacht voor ons personeel.

• We maken slimme en doordachte investeringskeuzes: de komende zes jaar investeren we 28,6 miljoen euro.
• Aan de inkomstenzijde verhoogt de stad de opcentiemen op de onroerende voorheffing (volgens de Belfius-cluster sinds jaren aan de lage kant) van 818 naar 1.100. Tegelijk verlaagt ze, in het voordeel van de werkende Eeklonaar, vanaf 2026 de aanslagvoet op de aanvullende personenbelasting van 7,7 % naar 7,5 %. Daarnaast worden enkele tarieven (o.m. producten bij burgerzaken en enkele vrijetijdstarieven) geïndexeerd en wordt de prijs voor de restafvalzak marktconform gemaakt mede op vraag van IVM (net als in andere gemeenten).

De Eeklonaar als VIP

Eeklo biedt voor de regio een gevarieerd aanbod aan kunst, erfgoed, cultuur, sport- en jeugdactiviteiten, met een bruisend verenigingsleven voor elke leeftijd en interesse (Very Interesting Place). Als stad blijven we inzetten op een kwalitatief en divers aanbod, maar de Eeklonaar krijgt daarbij een extra waardering: wie hier woont, wordt écht als VIP behandeld.

In 2026 wordt daarom werk gemaakt van:

• voorrang voor Eeklonaars bij inschrijving sportactiviteiten, buitenschoolse opvang en cultuurvoorstellingen;
• voordelig gebruik van stedelijke infrastructuur en uitleendiensten;
• een vernieuwd attentiebeleid voor bijzondere momenten en verdienstelijke inwoners, verenigingen en ondernemers;
• betaalbare deelname aan vrijetijdsactiviteiten: we voeren een indexering in tot marktconforme prijzen maar de Eeklonaars zullen merkbaar minder betalen dan niet-inwoners.

Meerjarenplan met vijf beleidsdoelstellingen

Net zoals de vijf sterren in de beleidsverklaring, wordt het meerjarenplan opgebouwd rond vijf beleidsdoelstellingen:

1. Welkom in Eeklo
2. Duurzaam Eeklo
3. Welvarend/Bloeiend Eeklo
4. Veilig & Verbonden Eeklo
5. Eigentijds/Wendbaar Eeklo & Partners

De komende jaren investeert de stad verder in heel wat beleidsdomeinen en we vestigen de aandacht op:

• kwaliteitsvolle publieke ruimte;
• leeftijdsvriendelijke mobiliteit en woonomgevingen;
• realiseren sociale grondrechten vrije tijd, onderwijs, arbeid, energie, wonen, zorg & gezondheid, ook via het armoedebestrijdingsplan;
• ondersteuning van het vrijwilligers- en verenigingsleven;
• veiligheid (6,5 miljoen euro over 6 jaar voor de hulpverleningszone en 24,5 miljoen euro over 6 jaar voor de politiezone ikv de uitvoering van hun werking en noodzakelijke investeringen);
• netheid, preventie en handhaving;
• betaalbaar en kwaliteitsvol wonen (sociaal woonaanbod opdrijven, woonbegeleiding, Housing First, daklozentelling, conformiteitsattesten …);
• buurtgerichte werking en vernieuwd participatietraject (ateliers en buurturen – E-teams);
• beleid inzake schadelijke polarisatie en radicalisering:
• klantgerichtere dienstverlening, zowel via het loket als digitaal vb. digitalisering van de subsidiestromen voor verenigingen;
• vrijetijdsaanbod, zeker ook voor kinderen (via de regie- en actorrol binnen het decreet Buitenschoolse Opvang en Activiteiten).

Daarnaast staan belangrijke grote stadsontwikkelingsprojecten en wegen- en infrastructuurwerken op de agenda, waaronder:

• verkoop van de Hartwijk (6 miljoen euro) in 2026: een nieuwe toonaangevende en duurzame woonwijk
• verkoop van de Nopri-site (1 miljoen euro) in 2026: een nieuwe inbreidingsproject waar er kan gewoond, gewerkt, geparkeerd kan worden in een groene omgeving
• ontwikkeling van de zone Markt-Zuid (Paterskerk en omgeving) waar nu al een woon/winkelcomplex in aanbouw is, maar waar we ook wensen te verkopen om een duidelijk nieuw elan te geven aan ons stadscentrum, met een veilige doorsteek naar de nieuwe Markt in aanleg (onderhoud en instandhoudingswerken voor 200.000 euro – opbrengst van 2 miljoen euro in 2027–– aansluiting met kloostertuin in 2027 voor 100.000 euro)
• restauratie en renovatie van de Sint-Vincentiuskerk: 725.000 euro, gespreid over 4 jaar
• een nieuw masterplan voor de stationsomgeving: 90.000 euro subsidies om dit uit te werken samen met diverse partners (100.000 euro studiekost) (2026)
• brandweersite aan station: studiekosten voor de sanering om later een nieuwbouw te plaatsen: 150.000 euro (2026 tot 2028)
• verdere aanleg van de Ring rond Eeklo (600.000 euro)
• uitbouw industrieterrein Balgerhoeke (150.000 euro via studiekosten)
• aanpak van riolering gekoppeld aan wegenwerken (met Aquafinsubsidies) in Désiré Goethalsstraat (460.000 euro in 2026), Vrouwestraat/Sint-Jansdreef (150.000 euro in 2026), Bus (150.000 euro in 2026), Veldekens-Vaart (150.000 euro in 2028) en Cocquytstraat (100.00 euro in 2028)
• heraanleg Herbakkersplein in 2026 (300.000 euro) en het Canadaplein in 2027 (80.500 euro met 50.000 euro subsidie)
• duurzame oplossingen voor vrijetijdsinfrastructuur:
  • de drie sportsites (Sportpark, Zandvleuge en Balgerhoeke) krijgen samen een budget van 1.050.000 euro voor onderhoud en aanpassingen (incl. vernieuwing daken)
  • speelterreintjes: 195.000 euro voor onderhoud, opwaardering en vernieuwing
  • BKO-sites: verkenning toekomstmogelijkheden
  • Jeneverhuis: beschikbaar stellen voor verenigingen
• bosuitbreiding samen met Arcelor Mittal (uitgave van 485.000 euro, inkomst van 395.000 euro) en 40.000 euro voor andere bebossing in 2028
• wieltjesvriendelijk Eeklo met een totaalbudget voor voet- en fietspaden van meer dan 2 miljoen euro (incl. Jannekespad, Ithakapad, permanent onderhoud en herstel van voet- en fietspaden)
• Strategisch vastgoedplan: onderzoek naar optimaal gebruik infrastructuur en klimaatneutraliteit en modernisering van stadsgebouwen (investering van 3,1 miljoen euro).
  Verdere verledding van de straatverlichting ten bedrage van 1,4 miljoen euro.

Verder blijft de stad sterk inzetten op zomerscholen, taaloefenkansen (ook voor volwassenen), mentaal welzijn en gerichte ondersteuning voor kinderen en gezinnen binnen het lager onderwijs, zodat elk kind maximale ontwikkelingskansen krijgt. Ook in het vrijetijdsaanbod blijft Eeklo ambitieus: zowel het Herbakkersfestival, Helden in het Park als de Kaaifeesten blijven financieel en logistiek ondersteund. Bovendien wordt jaarlijks 30.000 euro toelagebudget voorzien voor nieuwe eenmalige evenementen of feestelijkheden, zoals Middagstad Kom op tegen Kanker in 2026, 35 jaar Cultuurhuis Herbakker in 2028, 200 jaar Academie Beeld in 2029 en de viering van 200 jaar België in 2030.

Vanaf 2028 voorziet de stad bovendien gratis zwemmen voor Eeklose kinderen tot 12 jaar en gratis parkeren, zodat het voor gezinnen nog toegankelijker wordt om deel te nemen aan het stedelijke leven en zich vlot door Eeklo te verplaatsen.

Een financieel sluitend plan met toekomstvisie

Na maanden van intensief rekenwerk en bijsturing levert het meerjarenplan 2026-2031 een positief budgettair resultaat (geld op de rekening) op, jaar na jaar. De autofinancieringsmarge (jaarlijks resultaat dagelijkse werking + terugbetaling van financieringen) wordt elk jaar positiever wat erop wijst dat er bewust gekozen is voor een gezond langdurig financieel beleid. Dit betekent dat de stad Eeklo haar plan op een verantwoorde en duurzame manier kan uitvoeren.

Ondanks de vele uitdagingen blijft Eeklo investeren in een stad waar het goed wonen, werken, leven en samenleven is. Het bestuur kijkt met ambitie en realisme vooruit, met één duidelijk doel: een toekomst bouwen waarin elke Eeklonaar kan groeien, genieten en trots zijn op zijn stad.